Publius Helvius Pertinax werd geboren in 126 na Christus in Alba Pompeia, Italië. Hij kwam uit een bescheiden familie en begon zijn carrière als leraar voordat hij zich aansloot bij het Romeinse leger. Hij diende als officier en steeg geleidelijk in rang. In 192 na Christus werd Pertinax uitgeroepen tot keizer van Rome na de moord op zijn voorganger, keizer Commodus. Pertinax was niet de beoogde opvolger van Commodus, maar de Senaat en de Praetoriaanse Garde kozen hem als de beste kandidaat om de stabiliteit en orde te herstellen na de tumultueuze regeerperiode van Commodus.

Pertinax stond bekend als een rechtvaardige en gematigde heerser. Hij probeerde de corruptie en excessen van zijn voorganger aan te pakken door een einde te maken aan de praktijk van het verkopen van ambten en titels en het terugdraaien van de extravagante uitgaven van Commodus. Hij stelde ook hervormingen voor in het leger en probeerde de discipline te herstellen. Pertinax kreeg echter te maken met grote tegenstand, vooral van de Praetoriaanse Garde. De garde was een elite-eenheid van soldaten die belast was met de bescherming van de keizer en die vaak grote invloed had op de politiek van het rijk. De garde had onder Commodus veel macht gekregen en was corrupt geworden. Pertinax probeerde de Praetoriaanse Garde te hervormen door enkele van de meest corrupte en incompetente officieren te ontslaan en te vervangen door betere mensen. Dit maakte hem echter tot een doelwit voor de garde en haar supporters.

Op 28 maart 193 na Christus, na slechts 86 dagen als keizer te hebben geregeerd, werd Pertinax omvergeworpen en vermoord door de Praetoriaanse Garde. De garde was ontevreden over zijn hervormingspogingen en had in het geheim een van haar eigen officieren, Didius Julianus, geselecteerd als zijn opvolger. Het nieuws van de moord op Pertinax veroorzaakte onrust in het hele rijk. De Senaat en het leger waren verontwaardigd over de moord op hun gekozen leider en weigerden Didius Julianus als keizer te erkennen. In plaats daarvan verklaarden ze dat er een nieuwe keizer moest worden gekozen via een veiling, wat de Senaat beschouwde als een vernedering voor het rijk. Biedingen werden uitgebracht en uiteindelijk werd het hoogste bod gedaan door Didius Julianus, die zo de nieuwe keizer werd. Zijn bewind duurde echter slechts 66 dagen, voordat hij zelf werd afgezet en geëxecuteerd door de legers van de gouverneurs van de provincies.

De opkomst en ondergang van keizer Pertinax is een tragisch verhaal van een man die probeerde het rijk te hervormen en te redden, maar die uiteindelijk ten onder ging aan de corruptie en hebzucht van de Praetoriaanse Garde en politieke machinaties van de elite van Rome. Pertinax’ korte regeerperiode werd gevolgd door een periode van onrust en onzekerheid in Rome. Na de moord op Pertinax namen verschillende gouverneurs van provincies de macht in eigen handen en riepen zichzelf uit tot keizer. Er ontstond een periode van burgeroorlog en chaos die bekend staat als de Crisis van de Derde Eeuw, die Rome bijna tot de ondergang bracht.

Ondanks zijn korte regeerperiode wordt Pertinax nog steeds herinnerd als een moedige en rechtvaardige heerser die probeerde de corruptie en wanorde in het rijk aan te pakken. Zijn pogingen om de Praetoriaanse Garde te hervormen en de discipline in het leger te herstellen werden door latere keizers overgenomen en uitgebreid.

Pertinax was ook een geleerde en een schrijver. Hij schreef verschillende werken over geschiedenis, politiek en ethiek, waarvan helaas geen enkel werk de tand des tijds heeft doorstaan. Het leven en de dood van keizer Pertinax staan symbool voor de complexiteit en het tumult van de politiek in het Romeinse Rijk. Zijn korte regeerperiode herinnert ons eraan hoe moeilijk het is om een rijk te regeren dat zo divers en uitgestrekt is als het Romeinse Rijk en hoe macht en hebzucht een politiek systeem kunnen corrumperen en uiteindelijk tot zijn ondergang kunnen leiden.