Probus
276-282
Keizer Probus was een Romeinse keizer die regeerde van 276 tot 282 na Christus. Hij staat bekend als een van de meer succesvolle keizers van de 3e eeuw, vanwege zijn militaire successen en economische hervormingen. Probus werd geboren in 232 in de provincie Pannonia, in wat nu Hongarije is. Hij kwam uit een eenvoudige familie en zijn vader was waarschijnlijk een landbouwer. Toch slaagde Probus erin om carrière te maken in het Romeinse leger en hij klom op tot de rang van generaal.
In 276 na Christus kwam Probus aan de macht na een opstand tegen keizer Tacitus. Probus was op dat moment in het oosten van het Romeinse Rijk en werd door zijn soldaten tot keizer uitgeroepen. Hij aanvaardde de titel en trok naar Rome om zijn positie te consolideren. Een van de eerste acties die Probus als keizer ondernam, was het herstellen van de orde in het rijk. De 3e eeuw was een tijd van grote onrust in het Romeinse Rijk, met veel burgeroorlogen en opstanden. Probus versloeg verschillende opstandelingen en rebellen en stelde de orde in het rijk weer veilig.
Probus stond ook bekend om zijn militaire successen. Hij voerde verschillende veldtochten tegen de barbaren aan de grenzen van het rijk en wist deze te verslaan. Hij voerde campagne in Germanië, waar hij de Franken en de Alamanni versloeg, en in het oosten van het rijk, waar hij de Perzen versloeg en hun hoofdstad Ctesiphon innam. Een van de belangrijkste hervormingen die Probus doorvoerde, was het herstellen van het landbouwbedrijf in het rijk. Tijdens de 3e eeuw was er veel verwaarlozing van het landbouwbedrijf en veel boeren waren weggetrokken naar de steden. Probus moedigde de boeren aan om terug te keren naar het platteland en gaf hen land en hulp om hun boerderijen weer op te bouwen. Probus was ook verantwoordelijk voor de bouw van verschillende openbare werken in het rijk. Hij liet aquaducten bouwen om water naar dorre gebieden te brengen en liet wegen aanleggen om de communicatie in het rijk te verbeteren. Hij bouwde ook verschillende openbare gebouwen, waaronder badhuizen en tempels.
Helaas werd Probus in 282 vermoord door zijn eigen soldaten. De reden voor zijn dood is niet bekend, maar het is mogelijk dat hij te streng was voor zijn soldaten en dat ze hem daarom vermoordden. Na zijn dood werd hij opgevolgd door Carus, die een van zijn generaals was. Hoewel Probus slechts zes jaar aan de macht was, wordt hij nog steeds herinnerd als een van de meer succesvolle keizers van de 3e eeuw. Zijn militaire successen en economische hervormingen hebben het rijk versterkt en de basis gelegd voor een periode van relatieve stabiliteit in de jaren na zijn dood. Bovendien had Probus een reputatie als een keizer die zich om zijn volk bekommerde en zich inzette voor hun welzijn.
Probus’ successen op het slagveld zijn opmerkelijk, omdat hij erin slaagde om verschillende barbaarse volkeren te verslaan die een bedreiging vormden voor het rijk. Zijn veldtochten in Germanië en het oosten van het rijk hebben de grenzen van het rijk veiliger gemaakt en hebben de reputatie van het Romeinse leger als een machtige strijdmacht versterkt.
Een van de belangrijkste economische hervormingen van Probus was zijn herstel van het landbouwbedrijf. Het terugbrengen van boeren naar het platteland en het geven van land en hulp om hun boerderijen weer op te bouwen, was een belangrijke stap om de voedselproductie in het rijk te verhogen. Dit had ook een positief effect op de economie van het rijk, omdat de landbouw een belangrijke bron van werkgelegenheid en belastinginkomsten was.
Probus’ inspanningen om openbare werken te bouwen, hebben ook bijgedragen aan de economische ontwikkeling van het rijk. Het aanleggen van wegen en aquaducten heeft de communicatie en handel in het rijk verbeterd, terwijl de bouw van badhuizen en tempels het welzijn en de culturele ontwikkeling van de burgers heeft bevorderd.
Hoewel Probus’ dood een abrupt einde maakte aan zijn bewind, heeft hij een blijvende impact gehad op het rijk. Zijn militaire successen en economische hervormingen hebben bijgedragen aan de stabiliteit van het rijk en hebben de basis gelegd voor een periode van relatieve vrede en voorspoed in de jaren na zijn dood.
Probus is ook een interessant figuur vanwege zijn achtergrond als een eenvoudige boerenzoon die het tot keizer heeft geschopt. Zijn succes bewijst dat het Romeinse Rijk in deze tijd nog steeds een maatschappij was waar sociale mobiliteit mogelijk was voor degenen die de juiste vaardigheden en ambitie hadden.
In de loop der jaren is Probus’ reputatie enigszins in diskrediet geraakt door verhalen over zijn wrede behandeling van soldaten en zijn vermeende corruptie. Er zijn echter weinig historische bewijzen om deze claims te ondersteunen en het is waarschijnlijk dat deze verhalen werden verspreid door zijn politieke tegenstanders.
Kortom, Keizer Probus was een belangrijke figuur in de geschiedenis van het Romeinse Rijk. Zijn militaire successen en economische hervormingen hebben bijgedragen aan de stabiliteit en ontwikkeling van het rijk, terwijl zijn afkomst als boerenzoon bewijst dat sociale mobiliteit nog steeds mogelijk was in deze tijd. Zijn dood was een tragisch einde van zijn bewind, maar zijn nalatenschap als een succesvolle keizer is tot op de dag van vandaag voortgezet.