Aurelianus
270-275
Keizer Aurelianus was een van de belangrijkste en succesvolste keizers van het Romeinse Rijk. Hij regeerde van 270 tot 275 na Christus en wordt herinnerd als een grote hervormer en een militair genie. Aurelianus werd geboren in het zuiden van de provincie Pannonia in het huidige Hongarije, als zoon van een eenvoudige boer.
Aurelianus kwam aan de macht tijdens een turbulente periode in de Romeinse geschiedenis. Zijn voorganger, keizer Quintillus, had slechts enkele maanden geregeerd voordat hij zelfmoord pleegde of werd vermoord. Het rijk werd bedreigd door invasies van buitenaf, economische problemen en politieke onrust. Aurelianus wist echter snel orde op zaken te stellen. Hij versloeg opstandige legers in Rome en de Donau-regio en stabiliseerde de economie door de munt te hervormen. Hij voerde ook belangrijke militaire hervormingen door, waaronder de oprichting van een permanent leger, dat bekend stond als de Comitatenses.
Een van de belangrijkste prestaties van Aurelianus was zijn verdediging van het rijk tegen externe bedreigingen. Hij versloeg verschillende invasies van barbaarse stammen, waaronder de Goten, Sarmaten en Juthungen. Hij voerde ook succesvolle campagnes uit tegen de Perzen, die een bedreiging vormden voor de oostelijke provincies van het rijk. Aurelianus stond ook bekend om zijn bouwprojecten. Hij bouwde onder andere de Aureliaanse Muur, een indrukwekkend verdedigingswerk dat Rome moest beschermen tegen invasies. De muur was 19 kilometer lang en bevatte 18 poorten en 383 torens.
Aurelianus werd ook geroemd om zijn religieuze tolerantie. Hij voerde een algemene amnestie uit voor christenen en stond ook andere religieuze minderheden toe om vrijelijk hun geloof te belijden. Hij werd echter ook bekritiseerd vanwege zijn pogingen om de macht van de Senaat te beperken en zijn opmerkelijk autoritaire regering. Helaas was het bewind van Aurelianus relatief kort. Hij werd in 275 na Christus vermoord door een van zijn eigen officieren, waarschijnlijk vanwege een politiek conflict. Desalniettemin had Aurelianus een blijvende invloed op het rijk en wordt hij nog steeds herinnerd als een van de meest succesvolle en invloedrijke keizers van de Romeinse geschiedenis.
Een van de belangrijkste erfenissen van Aurelianus was zijn hervorming van het leger. Hij creëerde een permanent leger dat uitgerust was met de nieuwste wapens en tactieken. Dit nieuwe leger was beter getraind en georganiseerd dan het oude Romeinse leger en vormde de basis voor de militaire macht van het rijk in de eeuwen die volgden. De Aureliaanse Muur was ook een belangrijke erfenis van Aurelianus. Het was niet alleen een indrukwekkend militair bouwwerk, maar het werd ook een symbool van de macht en grandeur van Rome. De muur zou dienst doen als belangrijkste verdedigingswerk van de stad Rome tot aan de invasie van de Visigoten in 410 na Christus.
Aurelianus staat ook bekend om zijn hervormingen op het gebied van de economie en de munt. Hij hervormde de munteenheid van het rijk en creëerde een nieuwe munt, de antoninianus, die beter bestand was tegen inflatie. Hij stelde ook een maximumprijsbeleid in om de prijzen van goederen te reguleren en zo hyperinflatie te voorkomen. Een ander belangrijk aspect van Aurelianus’ erfenis was zijn religieuze tolerantie. Hij erkende dat het rijk een diverse en complexe mix van religies en geloofsovertuigingen had en stond toe dat iedereen vrij zijn geloof kon belijden. Dit was een belangrijke breuk met het beleid van eerdere keizers, die vaak probeerden om religieuze minderheden te onderdrukken of te vervolgen.
Aurelianus was ook een belangrijk symbool van de Romeinse cultuur en het rijk. Zijn overwinningen op de Perzen, de Goten en andere vijanden werden uitbundig gevierd in poëzie, kunst en literatuur. Zijn naam werd ook vereeuwigd in verschillende inscripties en monumenten, waaronder de beroemde Colonna di Marco Aurelio in Rome.
